Wiet werkt de eerste keer niet?

Beseffen de hersenen wel waar ze mee bezig zijn?
Er is een theorie die kan ophelderen waarom het bij sommige beginners kan voorkomen dat zij de eerste paar keer geen effect voelen. De theorie stelt dat beginners gewoonweg niet bekend zijn met de werking van wiet op het bewustzijn, waardoor het ze in het begin vaak niet lukt om subjectieve veranderingen in het brein waar te nemen.

Buitenlands onderzoek lijkt te bevestigen dat deze vorm van tolerantie niet alleen beperkt blijft tot cannabis, maar zich ook voordoet bij andere geestverruimende middelen zoals LSD, paddo’s en cocaïne. Ondanks dat de uitwerking van deze drugs onderling verschilt, lijkt het aannemelijk dat het averechtse effect meer geestelijk dan lichamelijk is.

Deze verklaring lijkt wellicht geen bevredigend antwoord te geven, aangezien de meeste mensen die psychoactieve middelen proberen juist verwachten dat het bewustzijn verandert. Je zou dus denken dat ze doelbewust op zoek gaan naar veranderingen in hun gemoedstoestand en dat de kans daardoor klein is dat ze deze veranderingen niet zullen opmerken.

Het kan dus zo zijn dat sommige mensen de effecten van cannabis simpelweg niet realiseren, totdat ze gewend zijn geraakt aan de werking ervan. Het blijft immers een subjectieve observatie. De Amerikaanse cannabinoïd-wetenschapper Dr. Ethan Russo lijkt dit verhaal te bevestigen: ‘Veel beginnende gebruikers ervaren eerst subtiele effecten, maar na herkenning is cannabis vaak krachtiger in zelfs een kleinere dosis’ Hier geld weer het motto “less is more”.

Misschien kan het brein de eerste keer simpelweg niet stoned worden?
Het meest fascinerende concept echter gaat er van uit dat de mogelijkheid om high te worden (in het bijzonder van THC, het psychoactieve stofje in cannabis) afhangt van de beschikbaarheid van cannabinoïde-receptoren in de hersenen. Deze receptoren binden zich met THC en reguleren het psychoactieve effect. In principe zorgt dit deel in de hersenen ervoor dat cannabis ‘werkt’ en dat je stoned of high wordt.
Er zijn verschillende verklaringen waarom bepaalde mensen minder van die receptoren bezitten. Wellicht zorgt de aanwezigheid van bepaalde andere stoffen (zoals medicatie, (dieet) supplementen of andere geestverruimende middelen) voor een lage dichtheid van die receptoren.  Een bepaalde medische toestand kan ook roet in het eten gooien. Cannabis kan dus bij bepaalde mensen niet werken door een combinatie van verschillende factoren.

Er zijn echter studies gedaan om de verschillen in dichtheid van receptoren te verklaren. Uit een onderzoek bleek dat de receptoren worden onderdrukt wanneer er bepaalde hormonen actief zijn. Alhoewel de studie zich in het bijzonder richtte op een steroïden-hormoon, werd er wel een verband ontdekt tussen minder receptoren en de activiteit van het hormoon.

Een ander onderzoek laat weer zien dat een laag gehalte van die receptoren komt door de ziekte van Huntington. Maar om nou te stellen dat elke newbie die niet high kan worden, de ziekte van Huntington heeft, gaat ook weer wat ver. Het opent echter wel de deur om te kijken naar andere neurologische afwijkingen die een rol kunnen spelen.

Dezelfde studie gaat er van uit dat na een paar keer cannabis te hebben gebruikt de dichtheid van de receptoren significant toe neemt. Volgens de studie nemen de receptoren drastisch toe na slechts 48 uur wanneer ze zijn blootgesteld aan THC. Er is echter wel een addertje onder het gras: dit onderzoek richtte zich op immuun cellen en niet op hersencellen, maar het is aannemelijk dat deze logica in beide gevallen werkt.

Dr. Russo onderschrijft dit ook: ‘lage dosis van THC zouden het endo (lichaamseigen) cannabinoïden systeem kunnen opstarten, waarna deze dan langzaam gevoeliger wordt.’  Het zou zomaar kunnen dat dit proces zich dus nog aan het opbouwen is bij beginners. Ze ervaren aanvankelijk een vorm van averechtse tolerantie, waarna ze juist gevoeliger worden voor cannabis naarmate het brein vaker is blootgesteld aan THC. De tolerantie van je lichaam neemt dus toe als je vaker cannabis gebruikt. Het ziet er naar uit dat beginners vaak niet stoned kunnen worden, omdat zij dus vermoedelijk (nog) weinig van die specifieke receptoren in het lichaam hebben.

Uiteindelijk komt het bij de meesten van ons simpelweg neer op de persoonlijke ervaring van high worden. Het ligt er dus vaak aan hoe zelfbewust iemand is om veranderingen in de geest waar te nemen.